Mag ik tijdens de behandeling van kanker een beweegprogramma volgen?
Ja, je mag tijdens de behandeling een beweegprogramma volgen. Het is wel belangrijk dat het beweegprogramma goed is afgestemd op wat je aankunt.
Ons advies
Vraag aan je behandelaar en/of beweegprofessional of je bepaalde oefeningen beter kunt overslaan.
Is het veilig om te bewegen tijdens de behandeling van kanker?
Meestal is het veilig om te bewegen tijdens de behandeling van kanker. Er kan en mag ook intensief bewogen worden. Het is wel belangrijk dat het beweegprogramma goed is afgestemd op wat je aankunt.
In sommige gevallen kun je bepaalde oefeningen beter overslaan of niet te intensief trainen als je dat niet gewend bent. Vraag dit na bij jouw fysiotherapeut.
Begeleiding door een beweegprofessional
Tijdens of na de behandeling van kanker kan het lastig zijn om voldoende te bewegen. Dit kan komen door praktische, sociale, mentale, emotionele, gedragsmatige of fysieke redenen.
Begeleiding door een beweegprofessional kan helpen om voldoende te bewegen. Deze begeleiding kan bestaan uit advies over het veilig doen van bepaalde oefeningen, of een gedeeltelijk of volledig begeleid beweegprogramma.
Wanneer kan je beter niet (intensief) bewegen?
- Beweeg niet intensief op de dag van de chemotherapie. Lichte fysieke activiteiten zijn wel toegestaan, zoals wandelen.
- Wanneer je last hebt van koorts.
- Wanneer je last hebt van ernstige misselijkheid, overgeven, pijn of duizeligheid.
- Wanneer de wond nog niet volledig is genezen na een operatie. Het wordt in dit geval afgeraden om de locatie van de wond te trainen.
Als je een van de volgende symptomen ervaart tijdens het bewegen, is het verstandig om te stoppen:
- Je voelt je flauw of duizelig
- Je voelt je misselijk
- Je hart klopt heel snel
- Je hebt pijn op de borst
- Je ziet wazig
- Je bent plotseling kortademig of hebt moeite met ademen
- Je voelt je plotseling erg zwak of moe
- Je ervaart gevoelloosheid of verlies van gevoel in je handen en/of voeten
- Je voelt je verward of gedesoriënteerd
- Je hebt plotseling pijn
- Je hebt nieuwe zwellingen
- Je hebt nieuwe bloedingen (bijv. blauwe plekken of een bloedneus)
Extra informatie voor de zorgprofessional
De behandeling van kanker kan invloed hebben op het bewegend functioneren van de patiënt, zoals bijvoorbeeld een verminderd uithoudingsvermogen of een afname van spierkracht en spiermassa.
Ook kan de patiënt bijwerkingen ervaren die het bewegen moeilijker maken. Zo kan chemotherapie geïnduceerde perifere neuropathie in de voeten het valrisico verhogen en kan een veranderende lichaamssamenstelling leiden tot een afname van de inspanningstolerantie.
Wanneer een patiënt tijdens de behandeling wil blijven bewegen is het verstandig om de patiënt voorlichting te geven over de invloed van de ziekte en behandeling op het bewegend functioneren om overbelasting en ongewenste voorvallen te voorkomen. In sommige gevallen kan begeleiding door een beweegprofessional geadviseerd worden, bijvoorbeeld in de aanwezigheid van botmetastasen of therapie gerelateerde cardiotoxiciteit.
Zie hieronder een lijst met contra-indicaties:
- Op de dag van de chemotherapie wordt het afgeraden om intensief te bewegen. Lichte fysieke activiteiten zijn wel toegestaan, zoals wandelen.
- Koorts
- Trombocytopenie, waarbij het aantal bloedplaatjes <20.000 /µl is of er spontane bloedingen optreden.
- Acute trombose of embolie. Voordat er weer gestart wordt met intensief bewegen, is het verstandig om medische goedkeuring te vragen bij de behandelend arts.
- Ernstige misselijkheid, overgeven, pijn of duizeligheid
- De wond is nog niet geheeld na operatie. Vooral oefeningen van het aangedane gebied moeten voorkomen worden.
- Ernstige infecties
Bronnen
Dit artikel is bijgewerkt in augustus 2024.
- Campbell KL, Winters-Stone KM, Wiskemann J, May AM, Schwartz AL, Courneya KS, Zucker DS,
Matthews CE, Ligibel JA, Gerber LY, Morris GS, Patel AV, Hue TF, Perna FM, Schmitz KH. Exercise guidelines for cancer survivors: consensus statement from international multidisciplinary roundtable. Med Sci Sports Exerc, 2019. 51(11): p. 2375-2390.
- Ligibel, J.A., K. Bohlke, and C.M. Alfano, Exercise, Diet, and Weight Management During Cancer Treatment: ASCO Guideline Summary and Q&A. JCO Oncol Pract, 2022. 18(10): p. 695-697.
- Klika, Riggs J. Ph.D., FACSM; Stafford, L. Hunter B.S.. Exercise Oncology: High-Intensity Interval Training for Cancer Survivors. ACSM’s Health & Fitness Journal 25(5):p 44-53, 9/10 2021. | DOI: 10.1249/FIT.0000000000000702
Een samenwerking tussen
