Eiwitten zijn belangrijke bouwstoffen voor het lichaam. Hoeveel eiwitten je per dag nodig hebt, verschilt per persoon.
Hoeveel eiwitten je nodig hebt hangt af van je leeftijd, hoeveel spieren je hebt en hoeveel je beweegt. Een gezonde volwassene met een gewicht van 70 kilogram heeft ongeveer 58 gram eiwit per dag nodig.
Als je ziek bent heb je meer eiwitten nodig. Naast eiwitten heb je ook vetten en koolhydraten nodig. Bij kanker en de behandeling hiervan, heb je vaak 1.2 – 1.5 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht nodig. Dat betekent dat iemand van 70 kilogram dan 84 tot 105 gram eiwit nodig heeft.
Eiwitrijke producten kunnen zowel dierlijk als plantaardig zijn. Dierlijke eiwitten zitten vooral in vlees, vis, melk, kaas en eieren. Plantaardige eiwitten zitten vooral in vleesvervangers, soja, peulvruchten en noten.
Het lichaam neemt dierlijke eiwitten makkelijker op. Als je geen dierlijke eiwitten eet, is het extra belangrijk dat je voldoende eiwitten binnenkrijgt uit plantaardige bronnen.
Vegetariërs (mensen die geen vlees en vis eten) hebben 20% meer eiwit nodig dan mensen die vlees eten. Veganisten (mensen die helemaal geen dierlijke producten eten) hebben zelfs 30% meer eiwit nodig. Het is belangrijk af te wisselen met verschillende plantaardige eiwitbronnen.
In onderstaande tabel kun je zien hoeveel eiwit er in verschillende producten zit:
| Voedingsmiddelen | Hoeveelheid eiwit per portie |
|---|---|
| 100 gram vlees/vis/kip (rauw gewicht)* | 20 gram |
| 75 gram tofu/tempeh | 10 gram |
| 1 opscheplepel peulvruchten | 4 gram |
| 1 ei | 7 gram |
| 1 plak kaas | 5 gram |
| Hummus voor 1 snee (20 gram) | 2 gram |
| Zalmsalade/eiersalade voor 1 snee (20 gram) | 2 gram |
| 1 snee bruin brood | 3 gram |
| 1 mueslibol | 7 gram |
| 1 schaaltje kwark of Skyr (150 ml) | 17 gram |
| 1 schaaltje pap (250 ml) | 10 gram |
| 1 schaaltje hangop (150 gram) | 15 gram |
| 1 breaker high protein (200 ml) | 13 gram |
| 1 schaaltje magere yoghurt (150 ml) | 6 gram |
| 1 glas (karne)melk/chocolademelk | 5 gram |
| 1 handje noten en pinda’s | 5 gram |
*Vlees is een bron van eiwitten en ijzer. Te veel rood vlees en bewerkt vlees (vleeswaren) vergroot de kans op dikkedarmkanker. Het advies is om per week niet meer dan 350 – 500 gram rood vlees te eten en bewerkt vlees te laten staan.
Daarnaast hebben we een aantal voorbeeldmaaltijden voor je opgesteld. Dit is ter inspiratie. Varieer hier gerust mee. In deze voorbeeldmaaltijden zit 20-30 gram eiwit. Hier is voor gekozen omdat eiwitten het beste worden opgenomen als ze in porties van 20-30 gram worden gegeten.
Wil je zelf berekenen hoeveel eiwit je binnenkrijgt met je eten en drinken? Dit kun je doen met de app Mijn Eetmeter van het Voedingscentrum, of via de website van het Voedingscentrum.
Soms worden er tussendoortjes aangeraden die niet als ‘gezond’ bestempeld worden. Tijdens de behandeling van kanker is voldoende energie en eiwit binnen krijgen het belangrijkst. Na de behandeling of wanneer je een gezond gewicht bereikt hebt, is het goed om weer volgens de algemene aanbevelingen voor gezonde voeding bij kanker te leven.
Soms lukt het niet om via de gewone voeding voldoende eiwitten binnen te krijgen. In overleg met je diëtist kan gekozen worden om je voeding aan te vullen met medische voeding in de vorm van een eiwitrijk poeder, drinkvoeding of eventueel sondevoeding. Deze worden door de apotheek of een facilitair bedrijf geleverd.
Eiwitpoeder (ook wel protein powder, whey protein) wat als sportvoeding te krijgen is, wordt afgeraden. De samenstelling hiervan wordt niet gecontroleerd, waardoor niet duidelijk is wat je precies binnenkrijgt. Het eiwitrijke poeder via apotheek of facilitair bedrijf is wel streng gecontroleerd.
Medische voeding gaat altijd op voorschrift van een diëtist en wordt vergoed vanuit de basisverzekering.
