Bewegen bij hersentumoren

Achtergrondinformatie over bewegen bij hersentumoren

Tumoren in de hersenen

Tumoren in de hersenen kunnen onderscheiden worden in primaire hersentumoren (zoals gliomen) en hersenmetastasen.

Hersenmetastasen ontstaan meestal bij solide tumoren, zoals long- en borstkanker. Ook bij hematologische kankers, zoals leukemie en lymfoom, kunnen uitzaaiingen in de hersenen voorkomen. Longcarcinoom, mammacarcinoom en melanoom geven het vaakst hersenmetastasen en zorgen gezamenlijk voor 67-80% van de hersenmetastasen.

Klachten

Zowel de primaire hersentumoren als de hersenmetastasen kunnen een verscheidenheid aan klachten geven, wat grotendeels afhankelijk is van de locatie van de tumor. Dit kunnen klachten zijn als:

• uitvalsverschijnselen
• veranderingen in gedrag en andere cognitieve functies (geheugen, aandacht)
• vermoeidheid
• misselijkheid en duizeligheid

Behandeling

De behandeling van hersentumoren kan bestaan uit het operatief verwijderen van de tumor, radiotherapie, chemotherapie of medicatie voor het bestrijden van de symptomen. De belangrijkste medicijnen tegen symptomen zijn:

• middelen die vochtontwikkeling in de hersenen remmen (met name dexamethason)
• middelen die epileptische aanvallen onderdrukken
• pijnstillers
• middelen tegen misselijkheid.

Fysieke training bij hersentumoren

Fysieke training bij patiënten met een hersentumor lijkt veilig en haalbaar. Door een gebrek aan gerandomiseerde studies is er nog niet goed zicht op de effectiviteit van trainingsprogramma’s voor patiënten met hersentumoren of hersenmetastasen.

Aandachtspunten

• Adviseer patiënten met hersentumoren en hersenmetastasen om zo actief mogelijk te zijn. De algemene beweegrichtlijnen zullen voor de patiëntengroep niet altijd haalbaar zijn, mede door de verscheidenheid aan symptomen bij hersentumoren. Hierdoor zal het beweegadvies bij uitstek op maat gemaakt moeten worden.

---

• Het is belangrijk te beseffen dat een gekwalificeerd trainingsbegeleider een signalerende functie kan hebben bij het ontstaan van hersenmetastasen. Dit kan opgemerkt worden door veranderingen in bewegingspatronen, looppatroon, balans, oogbewegingen, psychische staat of alle andere opmerkelijke veranderingen in functioneren.

---

• Een hoge dosis dexamethason kan er door eufore effecten voor zorgen dat patiënten zichzelf overschatten. Het is belangrijk hiervan bewust te zijn en voldoende supervisie te bieden om de veiligheid van de behandeling te waarborgen.

---

Een samenwerking tussen