De maand maart staat in het teken van darmkanker. Ieder jaar krijgen ongeveer 13.000 mensen in Nederland te horen dat ze deze vorm van kanker hebben. Hiermee is het een van de meest voorkomende kankersoorten in Nederland.
Wist je dat er verschillende factoren zijn die je zelf kunt beïnvloeden om de kans op darmkanker te verkleinen? Leefstijl biedt geen garantie tegen kanker, maar je kunt de kans op kanker wel verkleinen door gezonde keuzes te maken in jouw voeding en leefstijl.
Darmkanker: feiten en cijfers op een rij
Darmkanker kan op verschillende plekken in de darm ontstaan, maar meestal is dat in de dikke darm. Dunnedarmkanker bestaat ook, maar dit komt heel weinig voor. Als we het over darmkanker hebben, bedoelen we daarom dikkedarmkanker.
In 2014 is het bevolkingsonderzoek naar darmkanker van start is gegaan. De overlevingskansen van patiënten met darmkanker zijn de afgelopen jaren toegenomen door vroegtijdige opsporing en betere behandelingen. Ongeveer 66% van de mensen met darmkanker is 5 jaar na de diagnose nog in leven. Dit was 25 jaar geleden ongeveer 53%.
Wat zijn risicofactoren voor darmkanker?
Er zijn risicofactoren voor darmkanker die we niet zelf kunnen beïnvloeden, zoals erfelijkheid en bepaalde aandoeningen aan de darm. Maar er zijn ook risicofactoren waar we wel zelf invloed op hebben, zoals onze voeding en leefstijl.
Overgewicht en obesitas vergroten de kans op maar liefst 12 kankersoorten, waaronder darmkanker. Zorg daarom voor een gezond gewicht en voorkom gewichtstoename. Dit bereik je door gezond te eten en voldoende te bewegen. Als je weinig beweegt, verbruik je ook weinig calorieën. Hierdoor is de kans groter dat je in gewicht aankomt. Door te bewegen houd je ook jouw hormoonspiegel op een gezond peil, wat mede kan helpen beschermen tegen darmkanker.
Wanneer je alcohol drinkt, vergroot je de kans op verschillende soorten kanker waaronder darmkanker. Drink het dus liever niet. Alcohol kan ons DNA beschadigen en daarnaast kan alcohol het niveau van bepaalde hormonen in ons lichaam verhogen. Dit zijn mogelijke manieren waarop alcohol de kans op darmkanker vergroot. Ook bevatten alcoholische dranken veel calorieën, waardoor je er makkelijk van kunt aankomen.
Tot slot is roken de grootste veroorzaker van kanker in onze leefstijl. Door te roken vergroot je niet alleen de kans op longkanker, maar ook op darmkanker.
Bekijk wat jij nog meer kunt doen om de kans op darmkanker te verkleinen.
Vlees en darmkanker, hoe zit dat precies?
Voor het verkleinen van de kans op darmkanker adviseren wij om minder rood vlees te eten en om bewerkt vlees liever te laten staan. Vaak krijgen wij vragen hierover: ‘Wat is rood vlees? Is dat vlees dat half doorbakken is en nog rosé van kleur is? En wat is nou precies bewerkt vlees?’.
Rood vlees is vlees van zoogdieren zoals runderen en varkens. Het gaat hierbij niet om vlees dat niet goed doorbakken is, maar om vlees dat rood is wanneer je het rauw in de winkel koopt. Het gaat ook om vlees in alle vormen zoals gehakt, karbonades en hamburgers.
Bewerkt vlees is vlees dat is bewerkt (getransformeerd) door het bijvoorbeeld te zouten, roken, drogen of door er conserveringsmiddelen aan toe te voegen. Het doel hiervan is om de smaak en houdbaarheid te verbeteren. Voorbeelden zijn vleeswaren als ham, bacon, salami en bepaalde soorten worst als knakworst en rookworst.
Heemijzer is de stof die vlees zijn rode kleur geeft en speelt waarschijnlijk een rol bij het ontstaan van darmkanker. Ook kunnen er kankerverwekkende stoffen ontstaan wanneer vlees wordt bewerkt. Dit zijn mogelijke verklaringen hoe rood en bewerkt vlees een rol spelen bij het ontstaan van darmkanker.
Er is een duidelijk verband tussen het eten van rood en bewerkt vlees en een vergrote kans op dikkedarmkanker. Dit verband is het sterkst voor bewerkt vlees. Eet dit dus bij voorkeur helemaal niet. Rood vlees is een goede bron van eiwitten, ijzer en zink en past daarom in kleine porties in een gezond voedingspatroon. Ons advies voor rood vlees is om per week niet meer dan 350 tot 500 gram te eten. Dit is ongeveer hetzelfde als drie porties. Lees meer over onze aanbeveling Eet minder vlees.
