Baarmoederkanker - Wereld Kanker Onderzoek Fonds

Baarmoederkanker

Per jaar krijgen ongeveer 2.500 vrouwen in Nederland baarmoederkanker. Het is de meest voorkomende kankersoort van de vrouwelijke geslachtsorganen. Lees hier alles over deze vorm van kanker.

Wat is baarmoederkanker?

De baarmoeder, ook wel uterus genoemd, maakt deel uit van de vrouwelijke geslachtsorganen.

Iedere maand bereidt het baarmoederslijmvlies zich voor op een zwangerschap. In het geval van zwangerschap nestelt de bevruchte eicel zich in in het baarmoederslijmvlies en begint de foetus te groeien. Het baarmoederslijmvlies vormt de placenta. Als er geen zwangerschap is, verlaat het slijmvlies samen met wat bloed de baarmoeder via de vagina, dit is de menstruatie.

De meeste gevallen van baarmoederkanker ontwikkelen zich in het binnenste slijmvlieslaag van de baarmoeder. Deze slijmvlieslaag wordt endometrium genoemd. Deze vorm van kanker heet dan ook endometriumcarcinoom.

Wat is het verschil tussen baarmoederkanker en baarmoederhalskanker?

Baarmoederkanker,ook wel endometriumcarcinoom genoemd, is een andere soort kanker dan baarmoederhalskanker. Baarmoederhalskanker ontstaat in de baarmoederhals, die de verbinding vormt tussen de baarmoeder en de vagina. Bij baarmoederhalskanker speelt het humaan papillomavirus (HPV) vaak een rol. Bij baarmoederkanker speelt HPV geen rol.

Wat zijn de symptomen van baarmoederkanker?

Op de website kanker.nl worden de volgende kenmerken van baarmoederkanker genoemd:

  • Bloedverlies (na de overgang)
  • Afscheiding die bruin van kleur is (na de overgang)
  • Bloedverlies tussen de menstruaties (voor de overgang)
  • Pijn en/of bloedverlies bij plassen
  • Afvallen en vermoeidheid

Wat zijn de overlevingskansen bij baarmoederkanker?

De overleving van baarmoederkanker is relatief goed. Dit komt met name doordat er in een vroeg stadium vaak al klachten ontstaan. Daarnaast groeit deze tumor over het algemeen langzaam.

Baarmoederkanker oorzaken: wat speelt een rol bij het ontstaan van baarmoederkanker?

Baarmoederkanker kan ontstaan als lichaamscellen beschadigd worden en zich ongeremd gaan delen. Net als bij alle vormen van kanker kunnen verschillende factoren de oorzaak zijn van baarmoederkanker. Deze factoren verschillen van vrouw tot vrouw.

Risicofactoren in leefstijl

  • Overgewicht of obesitas
  • Te veel vet rond de taille
  • Weinig bewegen

Andere risicofactoren

  • Leeftijd. De kans neemt toe naarmate je ouder wordt.
  • Hormoontherapie met alleen oestrogeen. Dit wordt soms voorgeschreven tegen overgangsklachten.
  • Tamoxifen (een medicijn dat wordt gebruikt bij de behandeling tegen borstkanker).
  • Vroege eerste menstruatie en/of een late overgang. Hoe meer menstruatiecycli een vrouw doorloopt, hoe vaker zij wordt blootgesteld aan hoge oestrogeenspiegels.
  • Geschiedenis van baarmoederkanker in de familie.
  • Andere ziekten, zoals diabetes.
  • Geen kinderen krijgen.

Factoren die het risico op baarmoederkanker verlagen

  • Kinderen krijgen
  • Gebruik van de pil
  • Late eerste menstruatie en/of een vroege overgang

Kan ik de kans op baarmoederkanker verkleinen?

Het volgende advies, om de kans op baarmoederkanker te verkleinen, is gebaseerd op onderzoeksresultaten van ons grootste onderzoek ooit naar voeding, leefstijl en kanker.

Blijf op een gezond gewicht

Overgewicht en obesitas, en lichaamsvet opgeslagen rond de taille, vergroten je kans op baarmoederkanker. Gebruik onze BMI calculator en meet je taille om te checken of je een gezond gewicht hebt.

Beweeg meer

Door meer te bewegen verbruik je meer calorieën, waardoor je minder snel in gewicht aankomt. Beweging houdt ook de hormoonspiegel op een gezond peil, waardoor het direct kan beschermen tegen baarmoederkanker. Elke vorm van beweging telt. Hoe meer je beweegt, hoe beter het is.

Nieuwe onderzoeksgebieden

Koffie

Uit nieuw onderzoek blijkt dat het drinken van koffie de kans op het krijgen van baarmoederkanker kan verkleinen, maar het is nog niet bekend hoeveel koffie daarvoor nodig is en hoe vaak we koffie zouden moeten drinken. Ook is er geen duidelijk bewijs over het effect van koffie op andere soorten kanker en op andere ziekten. Daarom is het nog te vroeg om een aanbeveling te doen over koffie en is er nog meer onderzoek nodig.

Een voedingspatroon waardoor de bloedsuikerspiegel snel stijgt

Onderzoek heeft laten zien dat een voedingspatroon met een hoge glycemische last de kans op baarmoederkanker vergroot. De glycemische last geeft weer hoe snel de bloedsuikerspiegel stijgt na het eten van een bepaald product of maaltijd. Met andere woorden: voeding waardoor je bloedsuikerspiegel snel stijgt, kan de kans op baarmoederkanker vergroten.

Een voedingspatroon met een hoge glycemische last bestaat vooral uit producten die veel suikers bevatten en in hoge mate bewerkt zijn zoals koek en snoep, witte graanproducten of suikerrijke frisdranken. Fruit, groente, peulvruchten en volkoren graanproducten hebben juist een lagere glycemische last en hebben daardoor de voorkeur in een gezond voedingspatroon.

Meer onderzoek moet gedaan worden op het gebied van glycemische last en kanker. Voor nu adviseren we om minder suikerrijk en calorierijk voedsel zoals koek, snoep of gebak te eten, weinig suikerrijke dranken te drinken en waar mogelijk voor volkoren producten te kiezen.


Dit artikel is bijgewerkt in november 2023.