Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds adviseert om minder vlees te eten om de kans op darmkanker te verkleinen. Maar veel mensen hebben daar vragen over.
In dit artikel lees je de antwoorden op 8 veelgestelde vragen over vlees en darmkanker.
1. Wat adviseren jullie over rood en bewerkt vlees?
De aanbeveling van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds luidt: Beperk het eten van rood en bewerkt vlees. Eet weinig rood vlees zoals rund-, varkens- en lamsvlees. Eet weinig of geen bewerkt vlees. Lees meer over onze aanbeveling.
2. Wat is rood vlees en wat is bewerkt vlees?
Rood vlees is vlees van zoogdieren zoals van runderen, varkens, geiten, lammeren of paarden. Het gaat hierbij niet om vlees dat half doorbakken is en nog rosé van kleur is, maar om vlees dat rood is als je het rauw in de winkel koopt. Het gaat ook om vlees in alle vormen zoals hamburgers, gehakt, karbonades of biefstuk.
Met bewerkt vlees bedoelen we vlees dat is bewerkt door het te zouten, roken, drogen, fermenteren of door er conserveringsmiddelen aan toe te voegen met als doel de smaak en de houdbaarheid te verbeteren.
Voorbeelden van bewerkt vlees zijn vleeswaren als ham, bacon, salami en bepaalde soorten worst zoals knakworst en rookworst. Hamburgers en gehakt vallen alleen onder bewerkt vlees wanneer deze zijn geconserveerd met zout of chemische toevoegingen. Denk aan hamburgers uit de diepvries.
3. Speelt de bereidingswijze van vlees een rol bij kanker?
Ja, de bereidingswijze van vlees kan een rol spelen bij het ontstaan van kanker. Zo ontstaan er bij het frituren en barbecueën van vlees temperaturen die kunnen oplopen tussen de 200 en 400 °C. Hierbij kunnen er kankerverwekkende stoffen ontstaan.
4. Krijg ik darmkanker omdat ik regelmatig bewerkt vlees eet?
Nee, zo kunnen we dat niet zeggen. Het eten van teveel rood vlees en van bewerkt vlees verhoogt het risico op darmkanker, maar het is niet zo dat iedereen die weleens bewerkt vlees eet darmkanker krijgt.
We kunnen alleen zeggen dat bij mensen die regelmatig bewerkt vlees eten, darmkanker vaker voorkomt dan bij mensen die geen bewerkt vlees eten
5. Moet ik nu vegetariër worden?
Nee, dat is niet nodig. Rood vlees is een goede bron van eiwitten, ijzer en zink en past daarom in kleine porties in een gezond voedingspatroon. Ons advies voor rood vlees is om per week niet meer dan 350 tot 500 gram te eten. Dit is ongeveer hetzelfde als 3 porties. Bewerkt vlees kun je beter wel laten staan.
6. Wat kan ik dan op brood eten als ik geen vleeswaren eet?
Het is beter om geen vleeswaren te eten zoals ham, boterhamworst of salami. Er zijn veel lekkere en gezondere alternatieven. Bijvoorbeeld verschillende soorten kaas, maar ook sandwichspread, vis of hummus. Voor de afwisseling is het lekker om hier ook eens wat rauwkost aan toe te voegen zoals plakjes komkommer of tomaat.
7. Is het beter om mijn vleeswaren bij de slager te halen of voor biologisch vlees te kiezen?
Nee, dat maakt in beide gevallen niet uit. Ook salami en ham van de slager vallen onder bewerkt vlees. Daarnaast bevat biologisch vlees net als niet-biologisch vlees heemijzer. Bij het conserveren van biologisch vlees ontstaan hierin dezelfde kankerverwekkende stoffen als in niet-biologisch vlees.
8. Ik wil best minder rood vlees eten. Wat zijn goede vleesvervangers?
Vlees is een belangrijke bron van eiwitten, ijzer en zink. Door af en toe een kleine portie rood vlees te eten krijg je hiervan al voldoende binnen.
Je kunt rood vlees makkelijk vervangen door dierlijke alternatieven, zoals gevogelte, vis of ei. Maar ook peulvruchten zijn een gezond, plantaardig alternatief. Veelgebruikte alternatieven zijn daarnaast kaas en paddenstoelen. Dit zijn culinair gezien wel goede vervangers, maar niet wat betreft de voedingsstoffen.
Tips om onder de 350 gram rood vlees per week te blijven
Kies bijvoorbeeld 3 dagen per week een gerecht met rood vlees en de andere dagen voor vis, kip, kalkoen, ei, kaas of een vegetarisch alternatief. Hierbij enkele ideeën voor 3 dagen rood vlees:
- Spaghetti bolognese met rundergehakt – 100 gram per persoon (150 gram rauw)
- Varkenslapje – 75 gram per persoon (circa 110 gram rauw)
- Curry met rundvleesreepjes – 100 gram per persoon (150 gram rauw)