Leefstijl en maagkanker: grootste onderzoek ooit

Alcohol, bewerkt vlees en overgewicht zijn voor het eerst in verband gebracht met maagkanker. Dat blijkt uit het grootste onderzoek naar maagkanker ooit. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds maakt vandaag de nieuwe bevindingen over risico’s voor maagkanker bekend.

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds publiceert vandaag een nieuw rapport met bevindingen uit grootschalig onderzoek naar de rol van voeding en leefstijl bij maagkanker. Het is het grootste onderzoek op dit gebied sinds het kankerpreventierapport uit 2007.

Uit het nieuwe rapport blijkt dat het drinken van 3 of meer alcoholische dranken per dag het risico op maagkanker verhoogt. Dit verband kwam sterker naar voren bij zowel mannen als rokers.

Voor het eerst is er ook sterk bewijs dat het eten van bewerkt vlees het risico op maagkanker verhoogt. Eerder was al bekend dat bewerkt vlees de kans op darmkanker vergroot.

Ook nieuw is de bevinding dat overgewicht een belangrijke risicofactor is voor maagkanker. Eerst was er sterk wetenschappelijk bewijs dat overgewicht het risico op 10 verschillende vormen van kanker verhoogt. Nu wordt maagkanker toegevoegd aan de lijst van kankersoorten die in verband staan met overgewicht.

Voor het nieuwe rapport is wereldwijd onderzoek naar voeding, lichaamsbeweging, lichaamsgewicht en het risico op maagkanker geanalyseerd. In totaal zijn er 89 studies meegenomen in de analyse met gegevens van meer dan 17,5 miljoen mensen waarvan bijna 77.000 mensen met maagkanker.

Elk jaar krijgen ongeveer 1.500 mensen in Nederland de diagnose maagkanker. Omdat de ziekte vaak pas in een laat stadium wordt ontdekt is 5 jaar na de diagnose nog maar 20 procent van de patiënten in leven. Maagkanker komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen en de meeste patiënten zijn ouder dan 60 jaar.

Wetenschappers schatten dat elk jaar ongeveer 17 procent van de nieuwe gevallen van maagkanker voorkomen kan worden door geen alcohol te drinken, geen bewerkt vlees te eten en een gezond gewicht te behouden.

Nadia Ameyah, directeur van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds: ”De belangrijke rol van onze voeding en leefstijl bij de preventie van kanker wordt steeds duidelijker. Dit nieuwe rapport over maagkanker geeft ons meer inzicht in hoe we de kans op deze vorm van kanker kunnen verkleinen door gezonde keuzes te maken. Het levert een mooie bijdrage aan de stand van wetenschap over kanker en praktische handvatten voor kankerpreventie.”

EINDE PERSBERICHT

Noot voor de redactie

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
Germund Daal, Hoofd Communicatie en Gezondheidsvoorlichting, 020-344 9592, g.daal@wkof.nl

Over maagkanker

Maagkanker kan op verschillende plekken in de maag ontstaan: 

• In het bovenste deel van de maag
  Kanker in dit deel van de maag, waar de slokdarm overgaat in de maag, wordt ook wel cardia maagkanker genoemd.
• In de rest van de maag
  Deze vorm bevindt zich in de rest van de maag en wordt non-cardia maagkanker genoemd.

Bij het ontstaan van maagkanker kunnen verschillende factoren een rol spelen en dit verschilt van persoon tot persoon.

Over het onderzoek

Voor het rapport 'Diet, Nutrition, Physical Activity and Stomach Cancer' is wereldwijd onderzoek naar voeding, lichaamsbeweging, lichaamsgewicht en het risico op maagkanker verzameld en geanalyseerd. In totaal zijn er 89 studies meegenomen in de analyse met gegevens van meer dan 17,5 miljoen mannen en vrouwen en bijna 77.000 mensen met maagkanker. Na de analyse heeft een onafhankelijk panel van wetenschappers het bewijs geëvalueerd en is tot conclusies gekomen over welke factoren het risico op het krijgen van maagkanker verhogen of verlagen.

Over de bevindingen

Er zijn verschillende verklaringen waarom alcohol, bewerkt vlees en overgewicht het risico op maagkanker verhogen.

• Alcohol beschadigt mogelijk de cellen in de maag.
• Bewerkt vlees kan tot maagkanker leiden doordat het veel zout bevat. Daarnaast kunnen bij het conserveren van vlees kankerverwekkende stoffen ontstaan.
• Overgewicht verhoogt waarschijnlijk het risico op cardia maagkanker doordat de vetcellen een ongeremde celgroei kunnen stimuleren. Daarnaast verhoogt overgewicht het risico op brandend maagzuur (reflux). Daarbij vloeit de zure maaginhoud terug naar de slokdarm, wat de cellen op die plek in de maag kan beschadigen. 

Over overgewicht en kanker

Het is nu officieel bekend dat overgewicht de kans op 11 kankersoorten vergroot (in alfabetische volgorde):

1. alvleesklierkanker
2. baarmoederkanker
3. borstkanker (bij vrouwen na de menopauze)
4. darmkanker
5. eierstokkanker
6. galblaaskanker
7. leverkanker
8. maagkanker
9. nierkanker
10. prostaatkanker (gevorderd)
11. slokdarmkanker

Andere risicofactoren voor maagkanker

Roken is een belangrijke risicofactor voor maagkanker. Rokers hebben 1,5 tot 2,5 keer meer kans op maagkanker dan niet-rokers. Andere bekende risicofactoren zijn:

• Infectie met de Helicobacter pylori-bacterie.
• Chemische stoffen, zoals chroom en stoffen die vrijkomen bij houtverwerking, de productie van rubber en in de mijnbouw.
• Erfelijkheid. Ongeveer 3 tot 5 procent van de mensen met maagkanker krijgt de ziekte door een erfelijke aanleg.
• Met zout geconserveerd voedsel.

Bronnen

• World Cancer Research Fund International/American Institute for Cancer Research. Continuous Update Project Report: Diet, Nutrition, Physical Activity and Stomach Cancer. 2016.
• World Cancer Research Fund / American Institute for Cancer Research. Food, Nutrition, Physical Activity and the Prevention of Cancer: a Global Perspective. Washington DC: AICR, uitgave 2007.
• Nederlandse Kankerregistratie, beheerd door IKNL© april 2016.
• Maag Lever Darm Stichting (MLDS): www.mlds.nl
• www.kanker.nl

Over het Wereld Kanker Onderzoek Fonds

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is de enige stichting in Nederland die zich uitsluitend richt op de preventie en overleving van kanker door een gezonde voeding en leefstijl. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds financiert, analyseert en geeft voorlichting over wetenschappelijk onderzoek naar het verband tussen voeding, leefstijl en kanker. Meer informatie op www.wkof.nl.

Alle aanbevelingen van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds zijn gebaseerd op het wetenschappelijke rapport van het internationale World Cancer Research Fund netwerk: Food, Nutrition, Physical Activity and the Prevention of Cancer: a Global Perspective. Dit is het grootste, meest omvattende rapport ter wereld over de relatie tussen voeding, leefstijl en de preventie van kanker. Ons Continuous Update Project (CUP) zorgt ervoor dat onze aanbevelingen ter preventie van kanker actueel blijven en gebaseerd blijven op het meest recente wetenschappelijke bewijs.

Naast het Wereld Kanker Onderzoek Fonds bestaat het internationale World Cancer Research Fund (WCRF) netwerk uit: World Cancer Research Fund in het Verenigd Koninkrijk (www.wcrf-uk.org), American Institute for Cancer Research in de Verenigde Staten (www.aicr.org), en World Cancer Research Fund in Hong Kong (www.wcrf-hk.org). Meer informatie over het netwerk is te lezen op www.wcrf.org.