Baarmoederkanker is voor een groot deel te voorkomen

Vrouwen kunnen hun risico op baarmoederkanker verlagen door te bewegen en een gezond gewicht te hebben. Dat blijkt uit een nieuw rapport dat het Wereld Kanker Onderzoek Fonds vandaag publiceert. Baarmoederkanker is in Nederland de meest voorkomende vorm van kanker van de vrouwelijke geslachtsorganen, maar volgens onderzoekers kan ruim 40 procent van de gevallen voorkomen worden.

In Nederland staat baarmoederkanker op nummer 5 in de ranglijst van de meest voorkomende kankersoorten bij vrouwen. Wereldwijd staat het op nummer 6. In 2011 zijn er in Nederland 1.913 nieuwe gevallen van baarmoederkanker vastgesteld, ruim 20 procent meer dan 10 jaar eerder. Volgens prognoses van de Wereldgezondheidsorganisatie zal dit aantal in 2020 met nog 20 procent stijgen als er geen actie wordt ondernomen om het risico op deze vorm van kanker te verlagen.

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds publiceert vandaag, samen met de overige leden van het internationale World Cancer Research Fund (WCRF) netwerk, een nieuw wetenschappelijk rapport over de preventie van baarmoederkanker. In dit rapport concluderen wetenschappers op basis van nieuw sterk bewijs dat het risico op baarmoederkanker verlaagd kan worden door meer te bewegen en een gezond gewicht te behouden. 

Uit het nieuwe rapport blijkt ook dat koffie het risico op baarmoederkanker kan verlagen, maar dit moet verder onderzocht worden voordat hierover adviezen gegeven kunnen worden. Op dit moment is er geen bewijs dat koffie invloed heeft op andere kankersoorten. De mogelijke invloed van koffie op andere ziekten is ook een belangrijk onderzoeksgebied.

Baarmoederkanker komt in rijke landen vaker voor dan in ontwikkelingslanden. Wetenschappers schatten dat ruim 40 procent van de gevallen van baarmoederkanker in rijke (Westerse) landen, waaronder Nederland, voorkomen kan worden door meer te bewegen en een gezond gewicht te behouden. Dat betekent dat er elk jaar in Nederland meer dan 800 gevallen van baarmoederkanker te voorkomen zijn.

Het is zorgwekkend dat 37,4 procent van de vrouwen in Nederland overgewicht heeft, waarvan 10,8 procent ernstig overgewicht. Van de vrouwen voldoet maar 58 procent aan de norm gezond bewegen. Deze norm houdt in dat volwassenen minimaal een half uur per dag matig intensief actief moeten zijn, minimaal 5 dagen in de week.

Het nieuwe rapport over de preventie van baarmoederkanker is gebaseerd op een grootschalige analyse van wereldwijd onderzoek naar het verband tussen voeding, lichaamsbeweging, lichaamsgewicht en het risico op baarmoederkanker. Dit is de grootste analyse sinds 2007. Het is onderdeel van het Continuous Update Project (CUP), een uniek project van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds en de overige leden van het WCRF netwerk.

Nadia Ameyah, directeur van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds: "Dit is een belangrijke mijlpaal voor de preventie van baarmoederkanker. De bevindingen uit het nieuwe rapport bieden ons handvatten om het aantal gevallen van baarmoederkanker te verlagen. Het is nu duidelijker dan ooit dat vrouwen hun risico op baarmoederkanker kunnen verlagen door op hun gewicht te letten en door meer te bewegen. Ook de overheid en beleidsmakers hebben hierbij een belangrijke rol. Zij kunnen er aan bijdragen dat het publiek gezonde keuzes maakt in voeding en leefstijl door dit te stimuleren met onder andere publieksvoorlichting en beleid gericht op preventie.”

Noot voor de redactie

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
Germund Daal, Communicatie Manager, 020-344 9592, g.daal@wcrf.org

Handige online hulpmiddelen

Op www.wcrf.nl/bmi kunnen bezoekers makkelijk hun BMI berekenen. Dit geeft aan of ze een gezond gewicht hebben of niet. Op www.wcrf.nl/beweegtest kunnen bezoekers testen of ze voldoende bewegen.

De 10 meest voorkomende kankersoorten bij vrouwen in Nederland

Volgens statistieken van de Nederlandse Kankerregistratie waren in 2011 de 10 meest voorkomende kankersoorten bij vrouwen in Nederland (in aflopende volgorde):

1. Borstkanker
2. Huidkanker (exclusief basaalcelcarcinoom)
3. Darmkanker
4. Longkanker
5. Baarmoederkanker (baarmoederlichaam)
6. Lymfklierkanker
7. Eierstokkanker
8. Alvleesklierkanker
9. Hoofd- en halskanker
10. Kanker in de blaas en overige urinewegen

Het aantal nieuwe gevallen van baarmoederkanker per jaar

Volgens statistieken van de Nederlandse Kankerregistratie werden er in het jaar 2011 in totaal 1.913 nieuwe gevallen van baarmoederkanker in Nederland vastgesteld. In 2001 waren dit in totaal 1.566 nieuwe gevallen. Dit is een stijging van 22,2 procent.

De schatting van het aantal gevallen dat te voorkomen is

Onderzoekers schatten dat 44 procent van de gevallen van baarmoederkanker dat elk jaar wordt vastgesteld in rijke landen, te voorkomen is als alle vrouwen een gezond gewicht zouden hebben en minimaal 38 minuten per dag (zeven dagen per week) zouden bewegen. Dat betekent dat 842 vrouwen per jaar in Nederland de diagnose baarmoederkanker bespaard zou kunnen blijven.

Het verband tussen overgewicht en baarmoederkanker

Volgens wetenschappers zijn er verschillende verklaringen voor het verband tussen overgewicht en kanker. Zo is bekend dat vetcellen hormonen afgeven, zoals oestrogeen, die het risico op bepaalde kankersoorten kunnen verhogen.

Het verband tussen lichaamsbeweging en baarmoederkanker

Onderzoek toont aan dat regelmatige lichaamsbeweging kan helpen een gezonde hormoonspiegel te handhaven. Dit is van belang omdat een hoog gehalte van bepaalde hormonen de kans op kanker vergroten. Lichaamsbeweging is ook een goede manier om op een gezond gewicht te blijven. Het kan daarnaast ons immuunsysteem sterker maken en ons spijsverteringsstelsel gezond houden.

Klachten bij baarmoederkanker

De meest voorkomende klacht bij baarmoederkanker is ongewoon vaginaal bloedverlies of abnormale vaginale afscheiding. Andere klachten zijn pijn in de onderbuik of pijn tijdens seks. Het hebben van deze klachten betekent niet automatisch dat er sprake is van baarmoederkanker; het is dan raadzaam om een afspraak te maken met de huisarts.

Bronnen

• WCRF/AICR. Continuous Update Project Report. Food, Nutrition, Physical Activity, and the Prevention of Endometrial Cancer. 2013.
• WCRF/AICR. Food, Nutrition, Physical Activity and the Prevention of Cancer: a Global Perspective. 2007.
• WCRF/AICR. Policy and Action for Cancer Prevention. Food, Nutrition, and Physical Activity: a Global Perspective. 2009.
• Nederlandse Kankerregistratie, beheerd door IKNL © augustus 2013
• CBS Statline, Centraal Bureau voor de Statistiek
• GLOBOCAN, een project van het International Agency for Research on Cancer (IARC) in Frankrijk. IARC maakt deel uit van de Wereldgezondheidsorganisatie. Ferlay J, Shin HR, Bray F, Forman D, Mathers C and Parkin DM.
GLOBOCAN 2008 v2.0, Cancer Incidence and Mortality Worldwide: IARC CancerBase No. 10 [Internet].
Lyon, France: International Agency for Research on Cancer; 2010. Available from: http://globocan.iarc.fr, geraadpleegd op 19/augustus/2013.

Over het Wereld Kanker Onderzoek Fonds

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds (WCRF NL) is de enige stichting in Nederland die zich uitsluitend richt op kankerpreventie door een gezonde voeding en leefstijl. WCRF NL financiert, analyseert en geeft voorlichting over wetenschappelijk onderzoek in relatie tot kankerpreventie. 
Meer informatie op www.wcrf.nl.

Alle aanbevelingen van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds zijn gebaseerd op het wetenschappelijke rapport van het internationale World Cancer Research Fund netwerk:Food, Nutrition, Physical Activity and the Prevention of Cancer: a Global Perspective. Dit is het grootste, meest omvattende rapport ter wereld over de relatie tussen voeding, leefstijl en de preventie van kanker. Ons Continuous Update Project (CUP) zorgt ervoor dat onze aanbevelingen ter preventie van kanker actueel blijven en gebaseerd blijven op het meest recente wetenschappelijke bewijs.

Naast het Wereld Kanker Onderzoek Fonds bestaat het internationale World Cancer Research Fund (WCRF) netwerk uit: World Cancer Research Fund in het Verenigd Koninkrijk (www.wcrf-uk.org), American Institute for Cancer Research in de Verenigde Staten (www.aicr.org), en World Cancer Research Fund in Hong Kong (www.wcrf-hk.org). Meer informatie over het netwerk is te lezen op www.wcrf.org.