Het is nog onvoldoende bekend of leefstijladvies onderdeel is bij de begeleiding die door dokters en verpleegkundigen wordt geboden aan mensen met kanker. Vanuit het Expertisecentrum Kankerpreventie van het Radboudumc is in een verkennende studie nagegaan wat de situatie is.
Door middel van vragenlijsten konden zorgprofessionals aangeven wat de relatie tussen leefstijl en kanker is. Ook konden zij aangeven of zij het belangrijk vinden om de leefstijl van mensen met kanker te bespreken. Daarnaast is gevraagd of zorgprofessionals momenteel de leefstijl bespreken en is nagegaan of dit de gesprekken beïnvloed.
Huidige situatie
Zorgprofessionals in het onderzoek waren op de hoogte van de relatie tussen leefstijl en kanker. Wel dacht een derde van de respondenten dat de invloed van leefstijl kleiner is dan bekend is uit onderzoek (20% versus 30-35%). Ook waren de meesten (98%) van mening dat een gezonde leefstijl het welbevinden van mensen met kanker kan beïnvloeden.
Ongeveer 63% van de zorgprofessionals die deelnamen vond dat leefstijl in de spreekkamer een thema is dat meestal of altijd moet worden besproken met mensen die behandeld worden voor kanker. Iets meer dan de helft gaf aan dit ook in de praktijk te doen. Roken werd het vaakst besproken. Alcoholgebruik, beweging en voeding kwamen minder vaak aan bod. Zongedrag werd het minst besproken.
Invloed leefstijl van de zorgverlener
De zorgverleners in dit onderzoek rookten minder vaak, hadden vaker een gezond gewicht in vergelijking met Nederlanders van 15 jaar en ouder, maar drinken wel vaker alcohol. Ook voldeden ze minder vaak aan de beweegnorm. Zorgprofessionals die zelf een gezonde leefstijl hebben, bespraken leefstijl vaker in de spreekkamer, dan de collega’s die een ongezondere leefstijl hebben.
Continuous Update Project
De wetenschappelijke kennis over het effect van leefstijlverandering bij mensen met kanker is nog beperkt, maar groeit geleidelijk onder andere door het Continuous Update Project van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds.
Conclusie
Zorgprofessionals in dit onderzoek weten dat een gezonde leefstijl voor mensen met kanker belangrijk is. Ze geven aan behoefte te hebben aan evidence based kennis over de relatie tussen leefstijl en kanker. Ook vinden ze betrouwbare voorlichtingsmaterialen en extra consulttijd belangrijk om mensen te ondersteunen met het doorvoeren van leefstijlveranderingen. Dit kan mogelijk bijdragen aan een betere prognose en een verbeterde kwaliteit van leven van mensen met kanker [1].
Ons advies
Om de risico’s te beperken en/of de uitkomsten van de behandeling en kwaliteit van leven te verbeteren, adviseren wij om de leefstijl van mensen met kanker bespreekbaar te maken.
Zowel voor de preventie van kanker als voor de periode tijdens en na afloop van de behandeling van kanker zijn voorlichtingsmaterialen beschikbaar die het gesprek hierover kunnen ondersteunen.
Voor de preventie van kanker kun je gratis onze brochure Verklein de kans op kanker downloaden en/of bestellen. Voor na de diagnose kanker hebben wij de brochures Tijdens kanker en Na kanker beschikbaar, met evidence based adviezen en praktische tips.
Bron
[1] Swankhuisen C., Evers J., Kiemeney B., Hoogerbrugge N., de Vegt F. Relatie tussen leefstijl en kanker; Onderwerp van gesprek in de spreekkamer? Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. Juni 2019.
