Wat zit er in ons eten? - Wereld Kanker Onderzoek Fonds

Wat zit er in ons eten?

Vrouw bekijkt verpakkingslabel

Pindakaas light bevat meer suiker dan gewone pindakaas. In cola light zitten nauwelijks calorieën maar in suikervrije limonade wel. Snap je het nog? Weet hoe je voedingsetiketten leest om nooit meer voor verrassingen te staan.

Op het voedingsetiket staat belangrijke informatie over een product. Maar die informatie kan ook misleidend zijn. Zo is ‘light’ niet altijd caloriearm en betekent een aardbei op de voorkant niet per se dat er ook aardbeien in het product zitten. Hoe kan het etiket je helpen om gezonde keuzes te maken en wat zijn de valkuilen?

Verleiding of misleiding?

Door claims en mooie plaatjes op het etiket maken fabrikanten hun product aantrekkelijk. Maar wat zegt dit echt over een product?

Voor claims zoals ‘light’, ‘zonder toegevoegde suikers’ of ‘rijk aan vezels’ zijn er regels wanneer dit op de verpakking mag. Zo betekent ‘light’ dat er ten minste 30% minder vet, suiker of calorieën in zit dan in een vergelijkbaar product. En producenten mogen hun product pas vezelrijk noemen als het 6 gram vezels per 100 gram of 3 gram vezels per 100 kcal bevat.

Ook voor de afbeeldingen op de verpakking zijn er regels. Er mogen alleen ingrediënten worden afgebeeld die er ook echt in zitten. Dus geen mooie hele aardbeien als er alleen aardbei-aroma is gebruikt.

Wat zit er echt in?

Gelukkig staat op de achterkant van een product vaak meer informatie. De ingrediëntenlijst en tabel met voedingswaarden bevatten nuttige informatie, als je maar weet hoe je ze moet lezen.

Ingrediëntenlijst

Allereerst is er de ingrediëntenlijst. De ingrediënten staan op volgorde: eerst datgene waarvan er het meest in zit. Als een ingrediënt genoemd wordt in de naam van het product of staat afgebeeld op het etiket, moet hiervan de hoeveelheid erbij vermeld worden.

Ingrediënten waar veel mensen allergisch voor zijn (allergenen) zoals pinda’s, gluten of lactose, staan vetgedrukt – of op een andere manier opvallend – in de ingrediëntenlijst.

Tabel met voedingswaarden

Om verschillende producten met elkaar te vergelijken, is de tabel met voedingswaarden het handigst omdat hierin altijd de voedingswaarde per 100 gram of milliliter staat aangegeven. Energie (calorieën), vet, verzadigd vet, koolhydraten, suikers, eiwitten en zout zijn verplicht. Vaak staan ook onverzadigde vetten en vezels erbij.

Af en toe is er een extra kolom aan de tabel toegevoegd waar de voedingswaarde per portie staat vermeld. Deze informatie staat soms ook op de voorkant van de verpakking. Dat is ook een handige manier om producten met elkaar te vergelijken. U eet tenslotte meestal niet precies 100 gram van een product, maar een kleinere of grotere portie.

Let op:

  • ‘Zonder toegevoegde suikers’ betekent niet dat er geen suiker in het product zit. Sommige ingrediënten bevatten van nature suiker zoals fruit of honing.
  • ‘Light’ betekent niet caloriearm. Zo bevat light pindakaas nog steeds 575 kcal per 100 gram. Er zit alleen minder vet in dan in gewone pindakaas.
  • Het plaatje op de verpakking staat niet altijd voor het hoofdingrediënt. Die mooie aardbei kan ook maar een klein deel van het product zijn. Of een serveersuggestie. Dan moet dat er overigens wel bij staan.
  • Soms halen fabrikanten een ingrediënt ‘uit elkaar’ zodat het lijkt alsof er minder van in zit. Bijvoorbeeld door suiker onder te verdelen in verschillende chemische namen zoals fructose en maltose. Omgekeerd kunnen ook gezonde ingrediënten worden samengevoegd, zodat deze vooraan komen te staan. Bijvoorbeeld verschillende soorten fruitpuree in een vruchtendrank.
  • De aangegeven portiegrootte is niet altijd hoeveel u werkelijk eet. Fabrikanten mogen de portiegrootte zelf bepalen en deze is niet altijd logisch.