“Het is eerder aangetoond dat een tekort aan selenium mogelijk het risico op prostaatkanker verhoogt”, aldus dr. Dieuwertje Kok, onderzoeker op de afdeling Humane Voeding van Wageningen Universiteit. Eenduidig zijn deze resultaten echter niet; verschillende studies tonen geen beschermend effect van selenium en de onderliggende mechanismen zijn nog niet opgehelderd. “Om er achter te komen hoe selenium kan beschermen tegen prostaatkanker hebben we in dit onderzoek gekeken naar wat selenium nu precies doet in de prostaat.” De resultaten van dit onderzoek zijn gepubliceerd in het vakblad Oncotarget.
Interventie met supplement
Voor het onderzoek zijn 15 mannen met (verdenkingen op) prostaatkanker in twee groepen verdeeld. De ene groep kreeg vijf weken lang elke dag een supplement met 300 mcg selenium en de andere groep kreeg een placebo. De onderzoekers namen voor en na de testperiode een klein stukje gezond prostaatweefsel van de deelnemers af. Dieuwertje: “Omdat we de mogelijk preventieve werking van selenium wilden onderzoeken, was het belangrijk dat we gezond weefsel zouden gebruiken.”
Resultaten van de interventie
In de groep die selenium ontving zagen de onderzoekers een verandering in de activiteit van bepaalde genen. Dit waren onder andere de genen die van invloed zijn op de transformatie van bepaalde cellen. Voordat kanker zich kan uitzaaien zullen de kankercellen verschillende veranderingen doorlopen. Dieuwertje: “Cellen in de prostaat bevinden zich meestal netjes gerangschikt in een rij. Wanneer ze transformeren naar een ander type cel worden ze veel beweeglijker. Ze kunnen aan de wandel gaan en uiteindelijk zelfs in de bloedsomloop terechtkomen. Dit gebeurt bijvoorbeeld tijdens een ontsteking of bij het genezen van een wondje. Maar in het geval van kanker kan een dergelijke transformatie van cellen mogelijk zorgen voor een uitzaaiing van de tumor.
Volgens de onderzoekers suggereren deze resultaten dat selenium wel eens specifiek zou kunnen beschermen tegen de verdere ontwikkeling, en niet zozeer het ontstaan, van prostaatkanker. Vervolgonderzoek met grotere groepen patiënten zal moeten uitwijzen of dit ook daadwerkelijk het geval is. Tot die tijd blijft het advies om niet te vertrouwen op voedingssupplementen ter preventie van kanker staan, aangezien het onduidelijk is wat de gezondheidseffecten zijn van een langdurige inname van seleniumsupplementen. Lees meer over de aanbeveling van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds over supplementgebruik.
Over selenium
Selenium is een spoorelement dat ons lichaam niet zelf kan aanmaken. We hebben het nodig voor een goede werking van ons immuunsysteem en voor het goed functioneren van bepaalde enzymen en hormonen, zoals het schildklierhormoon. Selenium zit in dierlijke producten vaak gekoppeld aan eiwit. Zowel in dierlijke als plantaardige producten komt selenium voor in organische vorm en in anorganische vorm. De organische vorm wordt beter opgenomen door het lichaam dan de anorganische vormen.
Selenium in organische vorm is ook bekend als selenomethionine of selenocysteine. Selenium in anorganische vorm is ook bekend als seleniet of selenaat. In plantaardige bronnen, brood en andere graanproducten en groente hangt de hoeveelheid af van het seleniumgehalte in de bodem. Aan bijna al het veevoer wordt selenium toegevoegd. Daardoor zit het ook in vlees. Andere goede bronnen zijn vis en paranoten. Bron: Voedingscentrum
