Onze aanbevelingen bij onderzoek naar voeding, leefstijl en ziekte

Met zo’n systeem kunnen wetenschappers bovendien nagaan in hoeverre voedingspatronen voldoen aan onze aanbevelingen.

Onze aanbevelingen omvatten tien adviezen over voeding en leefstijl. De aanbevelingen verlagen niet alleen de kans op kanker, maar ook op andere chronische ziekten zoals diabetes en hart- en vaataandoeningen. Ook is al eerder aangetoond dat het opvolgen van onze aanbevelingen de kans op sterfte aan verschillende ziekten verlaagt (1).

Voedingspatronen en kankerrisico

Er is al veel onderzoek gedaan naar het verband tussen individuele voedingsstoffen, voedingsmiddelen en voedingsgroepen (bijvoorbeeld koolhydraten, zuivel) en het risico op kanker. Maar onderzoek naar de consumptie van verschillende voedingsmiddelen bij elkaar en het risico op kanker is er veel minder. Het kijken naar voedingspatronen, in plaats van naar de losse componenten hiervan, brengt ons weer een stap dichterbij meer kennis over hoe we ons risico op kanker kunnen verlagen. Naast het voedingspatroon zijn leefstijlfactoren zoals gewicht en beweging ook belangrijke componenten om mee te nemen in onderzoek naar kanker en andere ziekten. Onze aanbevelingen kunnen hierbij helpen en een scoresysteem maakt onderzoek hiernaar gemakkelijker.

Resultaten uit wetenschappelijk onderzoek

In 2012 heeft een onderzoeksteam onder leiding van dr. Dora Romaguera voor het eerst onderzocht hoe onze aanbevelingen samenhangen met het risico op kanker met behulp van een scoresysteem (2). Het onderzoeksteam heeft zeven van de tien aanbevelingen omgezet in een scoresysteem, waarmee ze konden bepalen of een persoon wel of niet voldeed aan deze aanbeveling en in welke mate. Dr. Panagiota Mitrou, hoofd van de afdeling Onderzoeksfinanciering en Wetenschapsactiviteiten van WCRF International: “Zo’n scoresysteem geeft punten voor het voldoen aan de verschillende aanbevelingen”. Uit het onderzoek van dr. Romaguera bleek dat de personen met de hoogste score, en dus het beste de aanbevelingen naleefden, een 18% lager risico hadden op het ontwikkelen van kanker vergeleken met de personen met de laagste score.

Open hier de tabel voor een voorbeeld het scoresysteem van dr. Romaguera

Na het onderzoek van dr. Romaguera zijn er nog 11 onderzoeken uitgevoerd waarbij onze aanbevelingen zijn omgezet naar een score. De meeste studies toonden aan dat een betere naleving van onze aanbevelingen samenhangt met een lager risico op kanker, sterfte aan kanker en sterfte aan andere ziekten. Vanaf dit jaar financiert het Wereld Kanker Onderzoek Fonds een Nederlands onderzoek naar de invloed van het Mediterrane voedingspatroon op verschillende kankersoorten. Daarbij wordt het Mediterrane voedingspatroon vergeleken met de aanbevelingen van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds, waarbij gebruik wordt gemaakt van een scoresysteem (3).

Uitdagingen in onderzoek met scoresystemen

Dr. Panagiota Mitrou: “Het gebruik van een scoresysteem brengt een aantal uitdagingen met zich mee. Onderzoekers zullen zich de volgende vragen moeten stellen voordat ze zo’n systeem opstellen:

• Welke (sub-)aanbevelingen zijn relevant voor de onderzoekspopulatie? Denk bijvoorbeeld aan de consumptie van alcohol en het geven van borstvoeding.
• Wanneer voldoet een persoon wel of niet aan de aanbeveling?
• Welke gegevens zijn er beschikbaar? Er zijn bijvoorbeeld niet altijd gegevens beschikbaar over supplementgebruik of het geven van borstvoeding.
• Welke ziekte of andere gezondheidsuitkomst wordt onderzocht?

Het kan dus voorkomen dat er voor het bepalen van de score verschillende combinaties van de aanbevelingen gebruikt worden, zelfs wanneer dezelfde ziekte onderzocht wordt.”

Toekomstig onderzoek

Dr. Panagiota Mitrou: “Voor toekomstig onderzoek is het belangrijk dat er gekeken wordt welke voedings- en leefstijlfactoren samenhangen met de gezondheidsuitkomst, zoals een bepaalde kankersoort, zodat de zwaarte van de betreffende aanbevelingen bepaald kan worden. In de onderzoeken die tot nu toe zijn uitgevoerd zijn alle aanbevelingen even zwaar meegewogen, terwijl we weten dat bepaalde voedings- en leefstijlfactoren sterker samenhangen met een ziekte dan andere. Overgewicht is bijvoorbeeld sterk geassocieerd met 10 kankersoorten en zou daarom zwaarder kunnen meewegen wanneer men kijkt naar het risico op (een van) de gerelateerde kankersoorten.”

Bronnen

1. Vergnaud A.C., et al. (2013). Adherence tot the World Cancer Research Fund/American Insititute for Cancer Research guidelines and risk of death in Europe: Results from the EPIC cohort study. American Journal of Clinical Nutrition
2. Romaguera D., et al. (2012) Is concordance with World Cancer Research Fund/American Institute for Cancer Research guidelines for cancer prevention related to subsequent risk of cancer? Results from the EPIC study. American Journal of Clinical Nutrition
3. Brandt P. van den, et al. Adherence to Mediterranean diet and risk of esophageal, gastric, pancreas, lung and breast cancer: a prospective cohort study.