Darmkanker: voor een groot deel te voorkomen

Het is belangrijk dat er meer bekendheid komt over de risicofactoren voor darmkanker. Zo kunnen mensen zelf stappen nemen om hun kans op deze ziekte te verkleinen. Met onderstaande aanbevelingen help je je cliënten aan een lager risico op dikkedarmkanker.

1. Eet veel vezelrijke voeding

Onderzoek laat duidelijk zien dat voedingsvezels het risico op dikkedarmkanker verlagen. Adviseer je cliënten zoveel mogelijk verschillende soorten volkorenproducten, groenten en fruit te eten. We zouden iedere dag minimaal 32 gram aan voedingsvezels binnen moeten krijgen voor de preventie van darmkanker. Volwassenen in Nederland eten gemiddeld slechts tussen de 15 en 23 gram vezels per dag. Door bij elke maaltijd en elk tussendoortje te kiezen voor volkoren graanproducten en groente of fruit krijgen we voldoende voedingsvezels binnen.

2. Eet geen bewerkt vlees en eet per week niet meer dan 500 gram rood vlees

Er is geen veilige hoeveelheid bewerkt vlees waarbij het risico op darmkanker niet wordt verhoogd. Adviseer je cliënten om bewerkt vlees niet of alleen bij uitzondering te eten. Van rood vlees kunnen we maximaal 500 gram (bereid gewicht) per week eten, zonder dat dit het risico op darmkanker verhoogt. Raad je cliënten aan rood vlees af te wisselen met een vegetarisch alternatief, gevogelte of vis. Bestel de poster Minder vlees, volop genieten om je cliënten te laten zien dat ze toch kunnen genieten van rood vlees zonder de aanbeveling te overschrijden. Stuur een e-mail naar bestel@wkof.nl om de poster gratis te ontvangen.

3. Zorg voor een gezond gewicht en een slanke taille

Overgewicht is een belangrijke risicofactor voor darmkanker. Met name lichaamsvet rond de taille is schadelijk en vergroot de kans op deze ziekte. Buikvet stimuleert het lichaam om groeihormonen aan te maken. Deze hormonen worden in verband gebracht met een hoger risico op kanker. Raad je cliënten aan te streven naar een zo laag mogelijk gewicht en een slanke taille binnen een gezonde marge.

4. Beweeg zoveel mogelijk

Adviseer je cliënten om iedere dag minimaal een half uur lichamelijk actief te zijn. Meer is nog beter. Elke vorm van lichaamsbeweging verlaagt het risico op kanker. Lichaamsbeweging zorgt ervoor dat voedsel sneller door het spijsverteringskanaal gaat. Hierdoor worden de spijsverteringsorganen minder lang blootgesteld aan mogelijke schadelijke stoffen uit ons voedsel. En door te bewegen blijven we makkelijker op een gezond gewicht.

Naast het advies om minimaal een half uur per dag te bewegen, is het ook belangrijk je cliënten te adviseren om gedurende de dag minder lang achter elkaar te zitten. Bij activiteiten waarbij we veel zitten, zoals televisiekijken en computeren, verbruiken we weinig calorieën. Als we regelmatig lang zitten, dan kan dit de stofwisseling beïnvloeden en leiden tot gewichtstoename. Het beste is om zittende activiteiten zo vaak mogelijk te onderbreken met meer intensieve activiteiten. Verwijs je cliënten naar de Beweegcalculator op onze website. Hier zien ze hoeveel ze moeten bewegen om calorieën te verbranden.

5. Drink geen alcohol

Alcohol beschadigt het DNA en kan zo de kans op kanker vergroten. Ook kan alcohol het niveau van bepaalde hormonen laten stijgen wat in verband staat met kanker. Tevens kunnen alcoholische dranken ongemerkt leiden tot gewichtstoename. Daarom adviseren wij om geen alcohol te drinken. Dit is het beste advies dat je aan je cliënten kunt geven om de kans op kanker te verkleinen. Indien ze toch alcohol willen drinken, adviseer hen dit dan te beperken tot 1 glas per dag voor vrouwen en 2 glazen voor mannen. Laat je cliënten zien hoeveel calorieën er zitten in alcoholische dranken door middel van onze Alcohol Calorieën Calculator.

6. En rook niet!

Roken veroorzaakt niet alleen longkanker, het speelt ook een rol bij het ontstaan van darmkanker.

Andere factoren die het risico verhogen

Er zijn ook factoren die het risico op darmkanker vergroten waar we zelf weinig aan kunnen doen, zoals:

• Leeftijd. Kanker treft voornamelijk mensen boven de vijftig jaar. Het risico op darmkanker neemt toe naarmate we ouder worden.
• Erfelijkheid. Als darmkanker in de familie voorkomt, neemt het risico toe.
• Darmaandoeningen. Darmpoliepen en chronische darmaandoeningen, zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa, vergroten de kans op darmkanker.

Als iemand een verhoogd risico op darmkanker heeft, betekent dit niet dat hij er niets aan kan doen om het risico te verlagen. Ook dán geldt dat een gezonde voeding en leefstijl een positief effect kan hebben op het verkleinen van de kans op darmkanker.

Wat is darmkanker?

Kanker kan op verschillende plekken in de darm ontstaan, maar de meeste vormen van darmkanker ontstaan in de dikke darm. De dikke darm bestaat uit de blinde darm, het colon en de endeldarm (rectum). Dikkedarmkanker wordt in de medische wereld ‘colorectale kanker’ genoemd. Dit is een verzamelnaam voor kanker in de endeldarm en kanker in de colon. Bij twee derde van de patiënten zit de tumor in het colon.

Dikkedarmkanker ontstaat meestal uit een poliep in de darmwand. Een poliep is een bultje in de wand van de dikke darm. De meeste poliepen zijn onschuldig, maar sommige poliepen kunnen uitgroeien tot een kwaadaardige tumor.

Meer informatie over darmkanker vind je op de website www.darmkanker.info van de Maag Lever Darm Stichting.

Bronnen:

1. World Cancer Research Fund / American Institute for Cancer Research. Food, Nutrition, Physical Activity and the Prevention of Cancer: a Global Perspective. Washington DC: AICR, 2007.
2. World Cancer Research Fund International/ American Institute for Cancer Research. Continuous Update Project.
3. Voedselconsumptiepeiling 2007-2010, RIVM.
4. Maag Lever Darm Stichting, Darmkanker.info